Dit is een artikel uit ons magazine WEST. Bekijk hier de volledige uitgave!
Frans van den Berge is verantwoordelijk voor de organisatie Product for Product; een bedrijfstak van afvalverwerker De Graaf Groep. Deze tak maakt producten van grondstoffen uit het afval dat ze verwerken. Via deze weg probeert het bedrijf hun bijdrage te leveren aan een circulaire economie. Frans van den Berge (60) begon 25 jaar geleden als marketing en sales directeur bij De Graaf Groep, een familiebedrijf gespecialiseerd in afvaldiensten. Samen met de broers Rob en Peter vormde hij de directie. “De eerste jaren wilden we gewoon ons bedrijf laten groeien. Maar later kregen we van klanten steeds vaker de vraag: wat doen jullie eigenlijk met dat afval? Dat zette aan het denken.”
PAPER FOR PAPER
Bedrijven gingen steeds meer doen met duurzaamheid, zo signaleerde de directie. “Wij bedachten het idee om producten te maken van het afval van klanten, en deze producten aan hen te kunnen verkopen. Zo kochten onze klanten producten gemaakt van afval dat wij voor hen hadden verwerkt. We begonnen met papier, dus noemden we het ‘paper for paper’. Maar al snel maakten we allerlei dingen: ‘product for product’, dus.” De vraag naar circulaire producten nam toe, merkte Van den Berge. “3 jaar geleden zijn we daarom met onze aparte tak naar Amsterdam verhuisd en heb ik het verder opgezet. We zijn 100% onderdeel van De Graaf Groep, maar vormen een aparte entiteit met eigen klanten.” De afvaldiensten verlopen niet meer automatisch via De Graaf Groep; ook met andere afvalverwerkers gaat Product for Product samenwerkingen aan. Product for Product zorgt ervoor dat de producten weer terugkomen bij klanten of in de markt waar de grondstoffen vandaan kwamen. “Je hebt elke dag afval, dus leveren we producten die je elke dag gebruikt. Van hygiëne-artikelen als zeep en handdoeken tot alle soorten papier, maar ook kantoorartikelen, meubilair, promotionele producten en alles rondom eten en drinken. Herbruikbare bekers, borden, bedenk het maar! We hebben een breed assortiment voor dagelijks gebruik.”
CIRCULAIR INKOPEN
Inmiddels verkoopt het bedrijf dus allerlei soorten producten. “Toen we begonnen met ‘paper for paper’, zeiden klanten: dat is maar een klein deel van ons afval en van wat we inkopen, hebben jullie ook andere zaken? We zijn daarom aan de slag gegaan met kunststof, plastics en hout. De afgelopen 3 jaar is het assortiment verbreed omdat de vraag toenam. Bedrijven zijn steeds meer bezig met circulair produceren en inkopen. Wij helpen hen ook met circulair inkopen, die vraag is er ook steeds meer.” Dat verbaast Frans niet, legt hij uit. “Het is natuurlijk een brede maatschappelijke ontwikkeling dat circulariteit leeft. We beseffen dat de houdbaarheid van de aarde en onze grondstoffen niet oneindig is, dat ziet iedereen inmiddels wel. Daarnaast legt de overheid, zowel nationaal als Europees, ook steeds meer eisen op aan bedrijven om te verduurzamen. Dat wetgevingsaspect heeft, naast de maatschappelijke tendens, ook echt het duurzaam ondernemen ‘gepusht’.” Maar op welke manier kunnen bedrijven dan nog duurzamer ondernemen? Volgens Frans zijn er nog veel stappen te zetten. “In praktijk gebruiken we nog maar 20% van producten circulair. Er wordt veel over circulariteit gepraat, maar het zit nog niet in het DNA van bedrijven. De wetgeving zal ook nog strenger worden. Wij doen vaak circulaire scans op bijvoorbeeld kantoren. Dan zien we dat 80% van de producten die ze gebruiken circulair zouden kunnen zijn, maar ze komen niet verder dan 10 tot 15 procent.”
“Je moet gewoon aan de slag!”
Frans heeft een tip voor ondernemers om dit te verbeteren. “Er wordt vaak gekeken naar afval: wat kun je nog eens gebruiken? Maar je kunt beter kijken naar je inkoop: wat is daarvan al circulair? Of wat kun je aan het einde nog recyclen? Veel bedrijven scheiden bijvoorbeeld hun plastic van de rest van het afval. Maar van het plastic afval in een gemengde plasticbak, is maar 30 of 35 procent recyclebaar. Dat ligt aan de productie en inkoop, dus daar is de grootste winst te behalen. Via de gratis circulaire scans die wij doen helpen we bedrijven daarmee, zodat ze ontdekken wat er mogelijk is.”
CIRCULAIRE KETENS
Een aantal ontwikkelingen zullen de transitie naar een circulaire economie heel erg versnellen, denkt Frans. “Ten eerste de Europese wetgeving, die bepaalt dat er meer hergebruikt moet worden. Met name wat verpakkingsafval betreft, waar heel veel plastics vandaan komen bijvoorbeeld. Dat gaat een enorme boost geven. Daarnaast moeten grote bedrijven gaan rapporteren wat ze doen aan duurzaamheid en circulariteit. Dat is het CSRD-rapport, een soort financieel jaarverslag op groen gebied. Ook toeleveranciers aan bedrijven kunnen een boost geven aan duurzaam en circulair ondernemen. Wat ook zeker gaat helpen is dat producenten steeds vaker verantwoordelijk worden gesteld om hun keten circulair te maken. Je wordt als producent medeverantwoordelijk voor een hele keten. De komende vijf jaar zal er steeds meer circulair worden: misschien gaan we wel naar 50% aan circulaire producten binnen onze economie.” Toch ziet Frans ook praktische bezwaren. “In de jaren daarna moeten we kijken hoe we dat ook economisch passend maken. Die eerste stappen zijn makkelijk, maar je gaat niet zomaar naar 100% circulair toe, omdat dat een verandering van je economische model betekent. Daarnaast zie je dat bedrijven soms te ingewikkeld denken: je moet gewoon aan de slag! Begin gewoon eens met de dingen die je dagelijks gebruikt; dat veroorzaakt ook het meeste afval. Daar valt dus de meeste winst te halen!”
