Dit is een artikel uit ons magazine WEST. Bekijk hier de volledige uitgave!
Foto: John Brussel
Jasper Neuteboom is oprichter en directeur-eigenaar van Inventeers. Zijn bedrijf maakt elektronicaproducten en ontwerpt deze circulair. Ook het bedrijfspand is circulair.
Inventeers maakt elektronicaproducten in opdracht van klanten als Vattenfall, Tata Steel, KPN en Lely. “Dat gaat om slimme meters voor bijvoorbeeld gas en elektriciteit, maar ook van stadswarmte. Die zijn nog niet verbonden met het internet, daarvan moet je zelf nog de stand doorgeven. Wij ontwerpen slimme kastjes die ontsloten zijn met het internet, zodat de data netjes en beveiligd verstuurd kan worden. Een bedrijf als Vattenfall wil fossielvrij zijn binnen één generatie, maar dan moeten die 150.000 kastjes geen 150.000 stukjes afval worden”, stelt Jasper.
ONTWERPEN VOOR CIRCULARITEIT
Verpakking en vervoer kan uiteraard op een duurzame manier gevormd worden, maar het product zelf moet later opnieuw gebruikt kunnen worden. “We hebben het dus circulair ontworpen, zodat het verenkeld kan worden in verschillende materialen. Zeker wanneer een bedrijf eigenaar blijft van die onderdelen, moeten de grondstoffen opnieuw gebruikt kunnen worden om stappen te zetten naar een circulaire economie. Een kastje dat we nu maken moet natuurlijk lang meegaan, maar het moet ook zo ontworpen worden dat het terug de keten in kan. Het gaat immers niet oneindig mee. Dus als je circulair wilt zijn op dat moment, moet je daar nu al rekening mee houden. Als je in het ontwerp er rekening mee houdt dat het een keer hergebruikt moet kunnen worden, is dat heel duurzaam. Wij gebruiken dus eigenlijk drie strategieën: ontwerpen voor circulariteit, ontwerpen met minder materialen en ontwerpen met hergebruikte materialen.” In zijn eigen bedrijfsvoering wil Jasper ook circulair ondernemen. “Toen wij in 2019 ons huidige kantoorpand kochten, was dat alweer onze derde locatie. We begonnen in een oud fabriekspand bij het centrum van Leiden en zaten daarna op industrieterrein Roomburg. Dat pand werd gesloopt, maar de muren daarvan hebben we allemaal opnieuw gebruikt in ons nieuwe kantoor. Al onze meubels in het pand zijn ook tweedehands. Veel bedrijven richten hun kantoor helemaal nieuw in; er staan complete boedels op het internet terwijl het in goede staat is. Dat is niet alleen duurzamer, maar ook goedkoper. Circulair ondernemen is dus ook rendabel!”
GROENE AMBITIES
Jasper ziet verschillende ontwikkelingen op het gebied van de circulaire economie. “Er worden al veel meer beleidsregels op geschreven. Als wij meedoen met een tender dan vragen we vaak of er eisen zijn bij een aanbesteding over circulariteit. Bijvoorbeeld bij de Vattenfall aanbesteding heb ik dat ook gevraagd: dat bleek belangrijk te zijn. We vragen ook aan een klant hoe hij het ziet, wat daarin belangrijk is voor de klant. Dan heb je het in ieder geval gevraagd, en kun je daar rekening mee houden. Maar we zijn een commercieel bedrijf, dus uiteindelijk moet er ook geld verdiend worden: je kan ook verzuipen in je eige groene ambities.” “Ook is er steeds meer bewustwording”, stelt Jasper. “Daar begint het mee. Het gesprek wordt gevoerd, bedrijven zijn nu wel bewust dat we iets moeten. Overheden schrijven er ook actief beleid op. Maar bewustwording is nog niet meteen bekwaamheid, dus er zijn nog veel stappen te zetten. Dat verschilt natuurlijk per bedrijf. Maar zelf hebben we bijvoorbeeld met studenten uit een honours-programma van de Universiteit Leiden een opdracht uitgeschreven om na te denken hoe wij meer circulair kunnen worden. Zij hebben een onderzoek gedaan waar zij wat van leren en waar wij weer nieuwe en verfrissende inzichten door krijgen. Dat is win-win!”
WAT MAG HET KOSTEN?
Toch heeft Jasper ook zijn bedenkingen. “Heel graag zou ik kastjes willen maken met deels gerecycled materiaal. Maar dat is duurder dan nieuw materiaal! Dat is natuurlijk heel gek en dat motiveert klanten niet om duurzaam in te kopen. We hebben natuurlijk een kapitalistische markt, er wordt ook bij aanbestedingen voornamelijk gescoord op prijs. Veel mooie bedrijven in Nederland maken hoogwaardig gerecyled plastic, maar staan nu op omvallen. We roepen vaak dat het circulairder moet, maar als ervoor betaald moet worden, dan geven we vaak niet thuis. Het is een kwestie van willen, je moet er ook iets voor over willen hebben. Daar loop ik soms wel nog tegenaan. Het moet ook iets mogen kosten.” Wat Jasper betreft mag het zeker wat kosten. “Onze missie is de wereld een beetje beter maken met behulp van technologie. De wereldbevolking groeit de komende jaren met gemiddeld 100 miljoen mensen per jaar, maar de beroepsbevolking daalt de komende 15 jaar van 3,5 werkenden per gepensioneerde naar 2 werkenden per gepensioneerde. Hoe moeten we al die mensen gaan voeden en verzorgen met minder werkenden? Er wordt voorspeld dat een derde van de mensen zal moeten gaan werken in de zorg.” Er moet dus nogal wat veranderen, vindt Jasper. Maar hij ziet wel mogelijkheden. “Onze food & agri technologie doet het in het buitenland ook heel goed. Dat is één van onze pijlers. De zorg ontzorgen is de tweede, door te kijken hoe mensen langer thuis kunnen wonen en minder afhankelijk zijn. Wat de energietransitie betreft is er veel mogelijk in de thuisomgeving: slimme meters, laadpalen, thuisbatterijen. De salderingsregeling verdwijnt straks, dat gaat ook verschil maken. En tenslotte moeten we de industrie helpen met innoveren: de grote bedrijven zijn onmisbaar voor onze economie, maar ook onmisbaar voor een succesvolle energietransitie. Dat moeten we gezamenlijk doen!”
