Van werknemer tot ondernemer en andersom. De huidige Interim-CEO van Zorg van de Zaak en voormalig bestuurslid bij NN Group Dorothee van Vredenburch (1964) kent alle hoeken en gaten van het bedrijfsleven. Hoewel ze de typisch vrouwelijke hindernissen in het carrièrepad erkent, heeft ze deze juist gebruikt om sterker te worden: “Ik ben met drie mannen opgegroeid en ik heb twee zoons. Kortom, ik weet wel hoe ze denken.” Door Tristan van Oorschot Het interview vindt plaats in het stadion van FC Utrecht. Waarom daar? Zorg van de Zaak is de hoofdsponsor van de voetbalclub. “Leuk hè, weer eens wat anders”, zegt van Vredenburch. De uitspraak past bij het karakter van de Wageningse, die gedurende haar loopbaan constant nieuwe uitdagingen is aangegaan. Na de verkoop van twee bloeiende ondernemingen en een paar banen verder, werd ze in 2014 lid van de Raad van Bestuur van NN Group, de moedermaatschappij van Nationale Nederlanden met inclusieve arbeidsmarkt in haar portefeuille. Vredenburch spreekt dan ook haar waardering uit voor de actieve rol die VNO-NCW speelt bij het project Perspectief op werk van het ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid. Dat heeft tot doel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen, van statushouder tot gehandicapte.
Je hebt een bijzondere loopbaan…“Bij de meeste mensen, vooral van mijn generatie, is hun loopbaan als een boek. Je doorloopt verschillende hoofdstukken. Mijn loopbaan kan je eerder zien als allerlei boeken. Ik heb gewisseld tussen werknemer en ondernemer. Nu ben ik zzp’er. Dat is best speciaal.” Wanneer ben je ondernemer geworden?“In 1993. Ik ben in 1987 begonnen als beleggingsanalist in Londen. In Engeland en Amerika was er toentertijd een nieuwe industrie ontstaan, genaamd investor relations. Deze industrie was gefocust op de relatie met de beleggers. Die relatie kon via de media onderhouden, maar ook via beleggingsanalisten, zoals ik. Die had je in Nederland nog niet. Daarom ben ik hier mijn eigen bedrijf begonnen. Het ondernemersboek ging open. Iedereen verklaarde mij voor gek dat ik ‘First Financial Communications’ startte zonder netwerk. Toch liep het al snel goed. Ik ben ervan overtuigd dat je een relevant netwerk op kunt bouwen als je er genoeg tijd en moeite in stopt. Het bestaat nu al 26 jaar.” Waarom heb je het verkocht in 2001?“(Lachend) Ik was toe aan een nieuw boek. Na een kort intermezzo heb ik een nieuw bedrijf opgezet, RedZebra Group. Dit bedrijf ondersteunt bij de ontwikkeling van mensen, teams en organisaties. Ook dit bedrijf bestaat nog steeds, maar dit heb ik slechts voor 1 euro verkocht aan mijn partners, omdat Jan Hommen, destijds bestuursvoorzitter ING, bij mij aanklopte. De crisis van 2008 had ING in zwaar weer gebracht en de Europese Commissie had het bedrijf opgelegd de bank en de verzekeraar op te splitsen. Een paar jaar later wilden de meeste hoofdkantoormensen naar de bank, terwijl het juist bij de verzekeraar ging gebeuren. Jan Hommen vroeg of ik daar geen managementfunctie wilde vervullen en zo zat ik opeens in de raad van bestuur van NN Group.” Was deze switch niet moeilijk voor je?“Ik zag als ondernemer dingen echt anders dan veel collega’s, maar ik kon altijd rekenen op de steun van Jan, aan wie ik expliciet om support had gevraagd bij mijn aanstelling. Ik hield ook vast aan Ram Charan. Dat is een Indiaas-Amerikaans leiderschapskenner. Hij onderscheidt vier categorieën leidinggevende vrouwen in grote organisaties: vrouwen die teleurgesteld raken en weg gaan, vrouwen die als grijze muis functioneren, de kerels in een rok en de change leaders, de categorie waarin je wilt vallen. Het probleem is dat veel vrouwen al afhaken voordat ze change leaders zijn. Dat kan je voorkomen door hoog in te stromen. Dit kan ook vanuit een ander bedrijf, in mijn geval vanuit ondernemerschap. Natuurlijk zijn er voorbeelden van vrouwen die binnen een bedrijf vanaf de bodem de top bereiken, maar ik geloof wel dat het via de andere weg gemakkelijker gaat.” Je zat dus niet met veel vrouwen in de raad van bestuur van NN…Ik was de enige vrouw. Zes mannen en ik. Was dat moeilijk voor je?“Ik ben opgegroeid met drie broers en ik heb twee zoons. Dit heeft mij geholpen te begrijpen hoe mannen denken. Mannen zijn niet beter dan vrouwen of andersom. Ik heb nooit het gevoel gehad dat het zes tegen één was, maar het is soms een beetje eenzaam als je geen bondgenoot hebt. Het gaat erom dat mannen anders denken dan vrouwen. Dit geldt ook voor mensen die verschillen in leeftijd, nationaliteit of zelfs studiestad. Het is wetenschappelijk bewezen dat diversiteit in denken tot betere resultaten leidt.” Was je geen excuustruus bij NN?“Ik denk van niet, maar je weet het nooit. Er waren geen quota’s. Die zijn ook gevaarlijk, want forceren. Alhoewel. Ik werd vorig jaar voor een debat uitgenodigd naast 3 CEO’s. Omdat de andere debaters drie mannen waren, wist ik gelijk dat ik de excuustruus zou zijn. Ik kon natuurlijk bedanken, maar ik heb de uitnodiging juist met beide handen aangepakt. Ik heb het debat ontzettend goed voorbereid, zodat niemand dacht dt er ook zo nodig een vrouw bij moest. Volgens mij is dat aardig gelukt.” Wat vind je van een vrouwennetwerk van VNO-NCW?“Heel erg goed en nuttig. Vrouwen voelen zich door het netwerk prettiger om issues te delen en halen daardoor kracht en inspiratie uit elkaar. Wel moet je het blijven linken aan het bredere netwerk. Je moet voorkomen dat je de vrouwen isoleert. Bij ING hadden we een leiderschapsprogramma voor vrouwen. Die heb ik bij NN vervangen door een algemeen leiderschapsprogramma, waar relatief meer vrouwen aan konden meedoen.” Zo te horen ging het goed bij NN. Waarom ben je eruit gestapt? “Na de overname van Delta Lloyd vond ik dat mijn taak was volbracht. Ik wilde ook weer iets nieuws leren en iets toevoegen, oftewel een nieuw boek openen. Nu ben ik interim-CEO bij Zorg van de Zaak. Ik zal deze functie vervullen tot ergens later dit jaar. Hierna zou ik graag nog een keer een executive rol willen vervullen. Een interessante functie met maatschappelijke relevantie. Ik hou er ook gewoon van om bezig te zijn.” En nu dus Zorg van de Zaak. Wat doen jullie?“Zorg van de Zaak netwerk is met meer dan 4,000 medewerkers actief op het gebied van bedrijfszorg, leefstijlzorg en medische zorg. VNO-NCW zet zich in voor een inclusieve arbeidsmarkt door actief mee te doen aan het project Perspectief op werk. Doen jullie dat met Zorg van de Zaak ook?“Ja zeker! De doelstelling van ons bedrijf is dat zoveel mogelijk mensen zich onderdeel voelen van de maatschappij. Betaald werk is misschien wel de belangrijkste voorwaarde. Wij zijn constant bezig om zoveel mogelijk mensen gezond en inzetbaar te houden zodat zij optimaal kunnen deelnemen in werk en maatschappij, bijvoorbeeld door revalidatiezorg of support bij het voorkomen of behandelen van burn-out. Schattingen geven aan dat het onbenutte arbeidspotentieel in Nederland bestaat uit 1 miljoen. Hoe krijgen we die aan het werk?“We moeten het terugbrengen naar een individueel, een soort buddyniveau. Mensen kunnen roepen dat het belachelijk is dat we vluchtelingen opnemen. Maar de meesten doen dat niet meer als ze dichtbij een vluchteling zijn. Ooit zag ik een klein jongetje uit Sri Lanka op het cricketveld, een kind van vluchtelingen. Hij pakte het cricketbat en bleek verschrikkelijk goed te kunnen cricketen. Vanaf dat moment integreerde de familie op de club en vond iedereen het heel normaal om dat jongetje en zijn familie te helpen. Als het dichtbij komt willen mensen helpen. Dat geldt ook voor fysieke of geestelijk gehandicapten.” Maar een bedrijf werkt anders, die zijn erop uit om winst te maken…“Dat klopt en een loonsubsidie is voor grote bedrijven vaak bijzaak. Aan de andere kant willen bedrijven dat hun maatschappelijke rol wordt gezien. Door te blijven communiceren kan je de maatschappelijke rol van bedrijven vergroten.” Tot slot, je bent ineens premier van Nederland, wat ga je doen?“De premier van Nieuw-Zeeland, Jacinda Ardern, had een heel goed verhaal over het meetbaar maken van welvaart. Ze vertelde dat Nieuw-Zeeland op economisch gebied goede resultaten boekt en daaraan haar succes bindt. Als ze dieper ging kijken zag ze echter dat het land nog grote maatschappelijke uitdagingen heeft, zoals op milieu- en sociaal gebied. Vijf meetbare targets heeft Ardern ingesteld, namelijk geestelijke gezondheid, familiegeweld, schone energie, digitale innovatie en steun aan de inheemse bevolking. Op deze manier worden andere belangen dan de economische zichtbaar. What gets measured gets done. Nederland zou een target op het gebied van inclusiviteit kunnen stellen. Relevante zaken moeten meetbaar gemaakt worden en niet andere zaken, zoals wie er de meeste millimeters in de krant heeft. Daar moeten we boven staan.” Lees meer over het VNO-NCW VrouwenNetwerk.
