De NAVO-Top en de uitbreiding van de Nederlandse defensie-industrie

Met deelname van 8500 delegatieleden en vertegenwoordigers uit 32 landen is de NAVO-top op 24 en 25 juni 2025 de grootste top ooit in Nederland. Een veranderend geopolitiek landschap brengt risico’s met zich mee voor ondernemers, maar biedt tegelijkertijd ook kansen. Tijdens de bijeenkomst op 2 april in het World Forum Den Haag, georganiseerd door VNO-NCW West, de Rabobank en de Gemeente Den Haag, verkenden we deze uitdagingen en mogelijkheden voor het bedrijfsleven.
Onder leiding van moderator Inge Bryan, security-expert en lid van het Curatorium VNO-NCW, startte de middag met een overzicht van het programma:

  • Welkomstwoord door Saskia Bruines, wethouder gemeente Den Haag
  • Presentaties van:
    • Z.E. Thijs van der Plas, Permanent Vertegenwoordiger van Nederland bij de NAVO
    • Michiel Middendorf, Directeur World Expo Den Haag
    • Vincent Maagdenberg, Chief Risk Officer Rabobank
    • Danny Tinga, Partner Resilience, Crisis & Reputation Deloitte
  • Panelgesprek met:
    • Wibe van der Linden, Contactpersoon voor de nationale defensie-industrie bij de Permanent Vertegenwoordiging bij de NAVO
    • Marit Andersen, Manager Platform Veilig Ondernemen Den Haag
    • Allard Kernkamp, Head of business development Human & Organisational Effectiness TNO
    • Sabine Gielens, Beleidssecretaris economische weerbaarheid VNO-NCW

Saskia Bruines, Wethouder Gemeente Den Haag
‘In een veranderend politiek landschap is weerbaarheid belangrijker dan ooit.’

De wethouder verwelkomde de ondernemers in Den Haag, stad van vrede en recht, maar ook steeds meer een stad van cybersecurity en weerbaarheid. Ze blikte terug op de succesvolle organisatie van de Nuclear Security Summit tien jaar geleden, een event dat heeft bijgedragen aan het toewijzen van de NAVO-top dit jaar.

Bruines illustreerde de actuele veiligheidsuitdagingen met een concreet voorbeeld: in het afgelopen jaar vlogen er 12.000 drones boven Den Haag, ook in no-fly-zones. Hoe handhaaf je dit en hoe onderscheid je een bedreiging van een hobbyist? Ze onderstreepte dat weerbaarheid niet alleen over risico’s gaat, maar ook kansen biedt.

Z.E. Thijs van der Plas, Permanent Vertegenwoordiger bij de NAVO
De ambassadeur schetste een scherp beeld van de huidige situatie in Oekraïne en de impact ervan op de NAVO-top.
‘Al drie jaar lang woedt er een verwoestende oorlog in het Oosten. In het eerste kwartaal van dit jaar zijn er meer dan 100.000 slachtoffers gevallen. De situatie is ernstiger dan velen denken.’

Van der Plas benadrukte dat zonder veiligheid er geen economie is. Nederland speelt een leidende rol in de steun aan Oekraïne. Belangrijke prioriteiten van de NAVO-top in Den Haag zijn:

  • De nieuwe uitgavenorm voor defensie
  • De versterking van de nationale defensie-industrie

De ambassadeur wees op de kansen voor Nederlandse bedrijven in de defensiesector. Veel van deze bedrijven zijn mkb’ers gespecialiseerd in componenten, cyber- en spacetechnologie. Hij sloot af met een uitnodiging: ‘Heeft u een idee? Wees welkom in Brussel!’

Michiel Middendorf, Algemeen Directeur World Forum Den Haag
Middendorf gaf inzicht in de immense organisatie achter de grootste top ooit in Nederland. Het World Forum speelt niet alleen een rol als facilitator, maar ook als verbinder tussen het bedrijfsleven, kennisinstituten en de overheid.

Hij benadrukte waarom Den Haag een logische keuze is voor de top: de stad is een internationaal knooppunt voor vrede en recht, goed bereikbaar en biedt voldoende capaciteit voor de 8500 delegatieleden. ‘Het wordt schakelen, maar het World Forum en Den Haag zijn er klaar voor.’

Vincent Maagdenberg, Chief Risk Officer Rabobank

‘Weerbaarheid is geen optie meer, het is noodzaak.’

We leven in de meest onzekere geopolitieke situatie in 40 jaar. Hoewel risico’s toenemen, ontstaan er ook kansen. Nederland is een open en digitaal, maar daardoor kwetsbaar land. Zonder publiek-private samenwerking is verdediging incompleet. Banken spelen hierineen sleutelrol.

Rabobank heeft weerbaarheid als strategisch thema omarmd en wil ondernemers ondersteunen met inzichten uit hun grote researchafdeling. Uit onderzoek blijkt dat grote bedrijven al proactief risico’s afdekken, terwijl kleinere bedrijven achterblijven. Het vergroten van weerbaarheid vereist gerichte maatregelen tegen dreigingen als cybercriminaliteit, elektriciteitstekorten en geopolitieke instabiliteit.

Danny Tinga, Partner Resilience, Crisis & Reputation Deloitte

‘Opereren onder druk is te trainen.’

Tinga benadrukte dat weerbaarheid niet alleen over risico’s gaat, maar over voorbereiding. Weerbaarheid trainen op basis van scenario’s voorspellen is lastig omdat het nooit overeen gaat komen met de realiteit, maar je kunt trainen op opereren onder druk. Drie cruciale vragen helpen organisaties hierbij:

  1. Wat moet ik minimaal kunnen leveren?
  2. Wat heb ik daarvoor nodig?
  3. Hoe opereer ik onder druk?

Panelgesprek – Risico’s en kansen voor ondernemers

‘Het Nederlandse mkb is de oplossing!’

Tijdens het panelgesprek werd de kernboodschap van de middag nog eens onderstreept: de uitbreiding van de defensie-industrie biedt niet alleen uitdagingen, maar ook kansen.

Sabine Gielens (VNO-NCW) benadrukte dat weerbaarheid een nieuwe pijler binnen VNO-NCW is. De organisatie onderzoekt de behoeften van ondernemers op dit gebied. Marit Andersen (Platform Veilig Ondernemen Den Haag) voegde toe dat publiek-private samenwerking essentieel is.

Een concreet voorbeeld van nieuwe samenwerking is de recente overeenkomst tussen VDL en Defensie. Met een verhoogd defensiebudget ontstaan er meer zakelijke kansen.

Volgens Allard Kernkamp (TNO) liggen de prioriteiten bij automatisering, quantumtechnologie en radarontwikkeling – domeinen waarin Nederland kan excelleren.

Wibe van der Linden (NAVO) sloot af met een duidelijke boodschap: ‘Het mkb is de oplossing!’ De overheid heeft de Nederlandse industrie nodig. Publiek-private samenwerking is essentieel om verder te komen. Nederland heeft sterke nichebedrijven die een cruciale rol kunnen spelen in de defensie-industrie.

Afsluiting: Bundel en deel je kennis
Moderator Inge Bryan sloot de middag af met een oproep aan ondernemers: ‘Bundel en deel je kennis om samen sterker te staan.

Met deze boodschap begon het netwerken. De bijeenkomst heeft duidelijk gemaakt dat geopolitieke veranderingen niet alleen risico’s, maar ook kansen bieden. De grote opkomst van meer dan 150 deelnemers toont het belang van dit onderwerp voor Nederlandse ondernemers. VNO-NCW West zal zich hier blijvend voor inzetten.

We willen graag onze partners nogmaals danken voor het mogelijk maken van dit evenement:

  • Gemeente Den Haag
  • Rabobank
  • World Forum Den Haag

 

Alle foto’s zijn te zien via deze link.

 

Verder lezen over dit onderwerp? 

Voor veiliger Nederland is Defport stap in de goede richting

Versterken weerbaarheid vraagt om gestructureerde versterking met bedrijfsleven

Op vrijdag 5 juli is de RijnlandRoute geopend. De RijnlandRoute is een nieuwe wegverbinding tussen Katwijk, via de A44, en de A4 bij Leiden. De totstandkoming hiervan een wens die VNO-NCW Rijnland al lang koesterde en waar onder meer Jan Versteegh zich namens ons hard voor maakte.

“Het is goed dat de RijnlandRoute nu écht opengaat voor het verkeer, een belangrijke mijlpaal in de verbetering van de bereikbaarheid in de Leidse regio. De al decennia zo gewenste Oost-West verbinding gaat een belangrijke rol spelen in onze regio, zowel voor de bereikbaarheid als de leefbaarheid. Jarenlang heeft VNO-NCW samen met het bedrijfsleven in de regio en andere partners zich sterk gemaakt voor de aanleg van deze cruciale wegverbinding”, aldus Martijn van Pelt, voorzitter van VNO-NCW Rijnland. “Enkele maanden geleden hadden we met een delegatie vanuit het bedrijfsleven al het genoegen door de tunnel te mogen rijden, waarbij we ook uitleg kregen over de aanleg en de modernste veiligheidsvoorzieningen ter plaatse”, stelt Martijn.

“Dat was een interessant bezoek en het was mooi om de Corbulotunnel al van binnen te zien”, vindt ook Rogier Krabbendam, directeur Public Affairs van VNO-NCW West. “De Corbulotunnel is het meest iconische gedeelte van de RijnlandRoute en letterlijk de verbindende schakel tussen Oost en West in de regio Holland Rijnland. Het verder ontwikkelen van de Stedelijke As en door het verbinden van werken en wonen, innovatieve kennisclusters en energie-infrastructuur versterken wij het vestigingsklimaat en blijft dit een aantrekkelijke regio om te ondernemen, wonen en recreëren”, aldus Rogier.

Onze vereniging verwelkomt voortdurend nieuwe leden. Die stellen we graag aan jullie voor. Deze keer de beurt aan Leo le Duc.

“Mijn naam is Leo le Duc en ik ben directeur van de Science & Business Organisation op het Amsterdam Science Park. Het Amsterdam Science Park biedt bedrijven de mogelijkheid om samen te werken met onderzoekers, jong talent en andere innovatieve bedrijven. Als vooraanstaande innovatiehub in Europa, zijn hier briljante studenten, gedreven onderzoekers en innovatieve ondernemers verenigd om de grenzen van kennis te verleggen. Onze focusgebieden zijn onder andere deep tech, AI, duurzaamheid, life sciences & e-health, en high tech systems. Ondernemers en wetenschappers werken hier samen aan revolutionaire oplossingen voor de problemen van vandaag en de uitdagingen voor de toekomst. Bedrijven kunnen hier terecht voor complexe vraagstukken. Van cybersecurity en quantum software tot nieuwe geneesmiddelen en oplossingen voor klimaatverandering. Het Science & Business team brengt ondernemers in contact met de juiste wetenschappers en opent deuren die voor anderen gesloten blijven.”

“Onze missie is om meer bedrijven bekend te maken met de vele mogelijkheden die het Amsterdam Science Park biedt. Dit varieert van kortlopende projecten waarbij bijvoorbeeld studenten of ander talent wordt ingezet, tot langdurige samenwerkingen met specialisten in specifieke vakgebieden. Honderden bedrijven hebben al gebruikgemaakt van deze schat aan kennis. Onlangs organiseerden wij een evenement met VNO-NCW West, om bedrijven kennis te laten maken met thema’s als AI, Deep Tech en Duurzaamheid hier op het park. Zelf zijn we nu ook lid van VNO-NCW West. Door ons lidmaatschap hopen wij dat nog meer bedrijven de innovatie en kansen die het Amsterdam Science Park voor ondernemers te bieden heeft, leren kennen. Naast de mogelijkheid tot samenwerking, zijn er ook diverse opties voor bedrijven om zich hier te vestigen, bijvoorbeeld in Startup Village, Lab42 of de Matrix Innovation Centra. Matrix ontwikkelt en verhuurt innovatiecentra speciaal voor kennisgedreven en innovatieve bedrijven. Want wij geloven dat kennisgedreven innovatie een motor is voor maatschappelijke vooruitgang.”