Metropoolregio Amsterdam 11 juli 2025
Tijdens de Dag van de Ruimtelijke Ordening stond de ruimte voor economie centraal tussen alle andere ruimtelijke claims. Deze ruimte staat zwaar onder druk, terwijl het belang ervan groot is: het vormt de basis onder onze brede welvaart. Rogier Krabbendam, directeur Public Affairs van VNO-NCW West, ging over dit thema in gesprek met dagvoorzitter Donatello Piras.
Slechts 2,6% van Nederland zorgt voor 40% van het inkomen
De cijfers spreken voor zich. Op slechts 2,6% van ons landoppervlak wordt 30% van de werkgelegenheid gerealiseerd en 40% van het nationaal inkomen verdiend. We moeten dus zuinig omgaan met deze schaarse ruimte. In de toekomst is mogelijk zelfs 4 tot 5% van Nederland nodig voor de maakindustrie en circulaire economie. Dat besef is er, maar concrete actie blijft achter.
Niet elk bedrijventerrein is een transformatielocatie
Voor plannen- en beleidsmakers had Rogier namens VNO-NCW West een duidelijke boodschap: niet elk bedrijventerrein is geschikt voor transformatie naar woningbouw of andere functies. Het belang van behoud en versterking van bestaande economische gebieden moet beter worden erkend.
De schaarste aan fysieke ruimte in Nederland vraagt om sturing. Volgens VNO-NCW West zou het Rijk meer regie moeten nemen in de ruimtelijke ordening. Alleen dan kunnen provincies en gemeenten de ruimte voor economie beschermen én nieuwe bedrijventerreinen realiseren.
Oproep aan het kabinet: haal Nederland van het stikstofslot
De uitdagingen stapelen zich op. Hoge energieprijzen, netcongestie en de stikstofproblematiek belemmeren de groei en het vestigingsklimaat voor bedrijven. Daarom riepen het Interprovinciaal Overleg (IPO) en VNO-NCW onlangs het – inmiddels demissionaire – kabinet op om Nederland van het stikstofslot te halen. De Rotterdamse havenvereniging Deltalinqs dreigt zelfs met een rechtszaak tegen de Staat. De nood is hoog; de maat is vol.
De verantwoordelijkheid voor de ruimtelijke ordening ligt grotendeels bij provincies en gemeenten, maar veel opgaven overstijgen de regionale schaal. Denk aan woningbouw, energie-infrastructuur, mobiliteit, klimaatadaptatie, de digitale economie, en de verduurzaming van onze industrie. Nationale keuzes zijn nodig om voldoende ruimte voor onze economie en brede welvaart veilig te stellen.
Een nieuw kabinet moet direct aan de slag
Een volgend kabinet zal vanaf dag één aan de slag moeten met deze ruimtelijke keuzes. Alleen door nu te investeren in visie en regie, kan er ruimte worden geborgd voor bedrijvigheid, innovatie en toekomstbestendige economische groei. Ruimte voor economie is essentieel voor Nederland.
